Utrechts Nieuwsblad – Interview Tommie Hendriks

Sinds Utrechts binnenstadsbewoner en olfactoloog (reukzindeskundige) Tommie Hendriks (58) contact heeft met de Italiaans-Duitse filosoof Francesco Carotta slaapt hij geen nacht meer rustig. Twee maal heeft hij inmiddels de ‘pil’ gelezen van Carotta: ‘War Jesus Caesar?’ (was Jesus Caesar?). Hendriks heeft zich laten overtuigen. Sterker nog, hij is inmiddels dag en nacht bezig met de theorie van Carotta. Wat drijft deze Utrechter, vooral bekend om zijn grote inzet voor de leefbaarheid van de Utrechtse binnenstad.

Utrecht – ’Ik ben in de gelukkige omstandigheid dat ik alleen nog maar dingen doe die ik leuk vind. Van huis uit ben ik experimenteel psycholoog. Dat heeft dus niets van doen met de zachtaardige aanpak van gewone psychologen. Ik ben een betamens, een keiharde wetenschapper, die dus overal zijn vraagtekens bij zet en niemand of niets zondermeer gelooft.

Ik heb me gespecialiseerd in reukstoornissen. Ik ben dus een olfactoloog zoals dat heet. Ben benieuwd of Van Dale nu eindelijk naar aanleiding van mijn brieven dit woord heeft opgenomen in de nieuwe editie want het bestaat ècht. Inmiddels ben ik met de vut, studeer Latijn, misschien wel omdat ik vroeger niet naar het gymnasium kon omdat er thuis geen geld voor was. Ik kom uit een gezin van dertien kinderen en ben goed-katholiek opgevoed. Mijn interesse in de vroege geschiedenis, in het bijzonder in die van Utrecht, is erg groot. Pure intellectuele belangstelling door mijn filosofische instelling. In november 1999 sla ik een Duits geschiedkundig tijdschrift open en valt mijn ook oog op de uitdagende tekst ‘Wie een echte historische shock wil beleven moet het boek lezen van Francesco Carotta ‘Was Jezus Caesar?’. Nou, die shock wilde ik wel hebben. In het voorjaar van 2000 had ik het boek uit en toen stond mijn hart stil. Ik vond aanvankelijk het idee dat na zijn dood de vergoddelijkte Romeinse staatsman tot Jezus is geëvolueerd zo ongelooflijk. Maar na twee keer lezen van het boek was ik overtuigd. Het is serieus van toon en er zijn zoveel overeenkomsten tussen het leven van Jullus Caesar en Jezus. Dat kan geen toeval zijn.

Carotta is een begenadigd mens, hij is filosoof, linguist, informaticus en klassiek historicus. Iemand die heel evenwichtig en bijzonder overkomt en daarom vind ik de man zo interessant. Op een dag bezocht hij een museum in Rome en bleef staan bij een beeld van Julius Caesar en schrok zich rot. Het gezicht van Caesar had hetzelfde smartelijke gelaat als dat van Jezus aan het kruis.

Ik heb Carotta na het lezen van zijn boek vervolgens vier vragen gemaild, die hij beantwoordde. In het begin was ons contact heel erg formeel, echt op z’n Duits. Nu hebben we een intensief contact en heeft hij een ‘klein muntje voor het offerblok gevraagd’ (een wederdienst- red.) In Duitsland willen ze er niet aan en nu heeft hij gevraagd of ik in Nederland mensen wil interesseren voor zijn theorie. Ik ben zo getroffen dat ik graag mijn bijdrage lever en de essentiële delen van het boek in het Nederlands aan het vertalen ben. Deze worden door Carotta op zijn website gezet www.carotta.de

Caesar was enorm populair als linkse staatsman. Deze Romeinse veldheer is altijd voorgesteld als een heerszuchtig dictator. Maar hij was juist het tegenovergestelde van een oorlogzuchtig iemand. Hij was grondlegger van het Romeinse rijk. Hij was een Romeinse God gelijk aan Jupiter. De senatoren konden zijn populariteit niet velen en hebben hem vermoord met 23 messteken. Daarna werd hij verbrand en door senaat en het volk heilig verklaard. Zo’n 120 jaar later verdwijnt de cultus rondom Caesar en steekt het Christendom de kop op. Carotta toont aan dat dit latere uit het eerdere is voortgekomen. Carotta laat zien dat bij de vertaling van de teksten vanuit het Latijn in het Grieks fouten zijn gemaakt. Zo lijkt het Latijnse woord voor crematie op het Grieks voor ophangen en dat kun je weer uitleggen voor ophanging aan het kruis.

Je kunt duidelijke analogieën vinden in de lijdensverhalen van Caesar en van Jezus. In hun beeltenis hebben ze bijvoorbeeld allebei een krans met dezelfde betekenis van redder: het eikenloof en de doornenkroon. De theologen zullen hun kijk op de christelijke God moeten bijstellen. Ook heeft dit nogal wat consequenties voor de geschiedenis van het Romeinse rijk en de kijk op Caesar. Maar ik vrees dat ook hier in ons land enorm veel verzet zal volgen tegen de theorie. Of het ook gevolgen heeft voor ons dagelijks leven? Nou nee. Maar het is wel verschrikkelijk interessant en boeiend om hier mee bezig te zijn. En mocht het boek in Nederland toch aanslaan, dan heb ik met Carotta de afspraak dat hij snel naar Nederland komt. De meeste mensen kennen Caesar alleen maar van de Asterix-strips. Maar kun je je voorstellen dat het chistelijke hebt-uw-vijanden-lief is voortgekomen uit de clementia caesaris, de mildheid van Caesar? Ongelooflijk hè.’