De Volkskrant – Maud Effting

Jan van Friesland, voormalig eindredacteur van Buitenhof, maakte een documentaire over de Italiaanse taalkundige Francesco Carotta, die beweert dat Jezus Christus eigenlijk Julius Caesar is - een omstreden theorie. Van Friesland financierde zijn documentaire, Het Evangelie van Caesar – Zoektocht naar de ware Christus, ten dele zelf, en ontmoette veel weerstand bij wetenschappers.

Geloof je zelf ook dat Jezus in werkelijkheid Caesar was?
‘Als ik een documentaire maak over Chinees porselein, zou je dan ook vragen of ik erin geloofde?’

Nee. Maar nu wil ik het wel weten.
‘Nou, ik vind de theorie van Carotta overrompelend sterk. Maar ik ben gewoon een journalist, ik laat zien welke bewijzen hij heeft. Ik neem deze theorie heel serIeus, maar als je hier aandacht aan besteedt, dan word je al snel halfgaar genoemd. Of te enthousiast. Of een godsdienstwaanzinnige.’

Word je zo genoemd dan?
‘Nog niet.’

Wat is nu het belangrijkste bewijs voor de stelling dat Jezus Christus Julius Caesar was?
‘Dat zijn twee dIngen. Ten eerste is nergens bewezen dat Jezus Christus echt heeft bestaan. Terwijl het bewijs voor het bestaan van Caesar overweldigend is. En ten tweede zijn er heel veel parallellen tussen het evangelie van Jezus en de teksten over Julius Caesar. Dat maakt zeer aannemelijk dat het verhaal van Jezus Christus eigenlijk het verhaal van Julius Caesar is.’

Welke parallellen zijn dat dan?
‘Alle beroemde uitspraken van Caesar vind je terug in het evangelie. Veni. vidi. vici bijvoorbeeld. Dat betekent: ik kwam, ik zag en Ik overwon. Dat vind je ook terug bij Jezus. Die zegt: Ik kwam, ik zag en ik waste mij. Ik heb taalkundigen geraadpleegd, en die zeggen dat het GrIekse woord voor overwinnen erg lijkt op het GrIekse woord voor wassen, en dat die woorden makkelijk te verhaspelen zijn.’

‘En zo is er meer. Jezus en Caesar worden allebei vermoord, en allebei gestoken door een man die Longinus heet. De een met een lans en de ander met een dolk, maar de gelijkenis is opvallend. Verder wordt aan beiden een afgehakt hoofd aangeboden; aan Jezus het hoofd van Johannes de Doper, en aan Caesar dat van Pompeius. Ze hebben allebei nachtelijke ontmoetingen; de een met Nicomedes, de ander met Nikodemus. Beiden worden verraden met een kus. De een door Judas, de ander door Brutus. Zijn naam, Brutus Iunius, verschilt in het Grieks maar één streepje met de schrijfwijze van Judas. Verder droegen ze beiden een kroon; Caesar van lau· rierbladen, Jezus van doornen. Jezus zat in Galilea, Caesar In GalIIe. En ga zo maar door. Het is heel aannemelijk dat die Caesar-cultus IS meegenomen door veteranen die zich In PalestIna vestigden.’

Klassiek historicus Anton van Hooft zegt dat dit apekool is. volgens hem bedrijft Carotta pseudowetenschap.
‘Maar deze man moet je buiten beschouwing laten. Hij heeft erover gepubliceerd zonder dat hij het heeft gelezen. Veel theologen weigeren me te woord te staan. Als ik ze benader, zeggen ze na drie minuten: dit is totale onzin, hier wil ik niks mee te maken hebben. Ze doen gewoon de deur dicht. Dat maakt het voor mij als journalist alleen maar Interessanter. Maar ik vind dat er een wetenschappelijk discours gehouden moet worden. De theorie wordt gedragen door internationale deskundigen.’

Ben je niet bang voor gek te worden versleten?
‘Nee. Wat heb ik te verliezen? Ik kan wel tegen een stootje. Het hoort bij mijn vak. Dat minkukels als Martin Bril het verhaal afdoen als onzin, terwijl ze het boek niet eens gelezen hebben, ach.’

Waarom komen er zo weinig tegenstanders aan het woord in de documentaire?
‘Ik heb een 'beleef-documentaire' willen maken. Ik volg de zoektocht van twee mensen. Dan is het ondoenlijk om op elk feitje tegenstanders aan het woord te laten. Het is geen hoor-wederhoordocumentaire à la Teleac.’

Wanneer wordt de documentaire nou uitgezonden?
‘Dat weet ik nog niet. De VARA probeert hem in het schema te krijgen. Ik denk dat het ook interessant is voor de bioscoop, maar ik heb nog geen distributeur.’

Je hebt hier vier jaar aan gewijd. Waar kwam het geld vandaan?
‘Het heeft drie ton gekost. Ik heb geld van de VARA gekregen, en van het COBOfonds. Ik heb er ook eigen geld in gestoken, en mensen uit mijn café hebben geholpen. Maar ik wil geen gepiep. Het was mijn eigen keuze.’

—————————